Карта поляка

Что даёт карта поляка?

Её обладатель на территории Польши будет обладать такими же правами, как и лица, имеющие польское гражданство):
- сможет заниматься предпринимательской деятельностью или устраиваться на работу как все граждане Польши (т.е. без специального разрешения, которое нужно для иностранцев),
- сможет пользоваться бесплатным медицинским обслуживанием (какое получают все поляки),
- может бесплатно получать образование, как другие граждане Польши (и в то же время рассчитывать на стипендии для иностранцев),
- при въезде в Польшу не нужно предъявлять на границе денежные средства (необходимые иностранцам),
и др.

И хотя карта поляка сама по себе не является визой или гражданством, её обладатель сможет бесплатно получать многократную польскую визу. Т.е. карта поляка – ключ к получению многократной визы.
Что нужно, что бы получить карту поляка?

- быть гражданином любой из республик бывшего СССР,
- знать польский язык хотя бы на базовом уровне и считать его родным языком,
- знать и поддерживать польские традиции и обычаи,
- доказать, что по крайней мере один из родителей, бабушка или дедушка, прабабушка или прадедушка были по национальности поляками или имели польское гражданство; или предоставить письменную справку от польской организации, подтверждающую активное участие в деятельности в пользу польского языка и культуры или польского национального меньшинства в течение, по крайней мере, последних трех лет.
Кто выдаёт карту поляка?

Карту поляка выдаёт консул, по месту вашего жительства.
При этом необходимо подать заявление в письменном виде. К заявлению прикладываются соответствующие документы.
Как пользоваться картой поляка?

Вы просто предъявляете карту поляка вместе с документом, удостоверяющим личность.
Какой срок действия карты поляка?

Карта поляка действительна 10 лет (со дня выдачи).
Карта становится недействительной если её обладатель поселится на территории Польши, получит польское гражданство, или же если её обладатель будет официально лишён карты поляка
Как ребёнок может получить карту поляка

Ребёнок может получить карту, если оба родителя уже имеют карту поляка, или если её имеет один из родителей, а второй (в присутствии консула) не возражает против этого.
Карта полученная ребёнком становится недействительной по прошествии года после совершеннолетия ребёнка. В этом случае её нужно продлить.

Обращение Президента Польши, Леха Качиньского

Уважаемые дамы и господа! Поляки!

С великой гордостью, удовлетворением и одновременно с большим волнением я подписал один из самых важных документов, подготовленных правительством Республики Польша – Закон о Карте поляка. Благодаря ему, польские власти выполняют великий долг по отношению к нескольким миллионам соотечественников, которые – в основном не по своей вине, в результате послевоенного сдвига границ на запад – оказались за границами родины. Несмотря на крайне тяжелые условия: запреты пользоваться польским языком, отсутствие часовен и костелов для молитвы, опасность тюремного заключения или потери работы, а также сильное давление в направлении советизации – поляки, населяющие территорию бывшего СССР оставались польскими патриотами, поддерживали традиции отцов, заботились о могилах предков, сохранили язык – хотя бы в молитве.
И выжили! И сегодня являются частью гордого польского народа.
Я знаю, что значит стать жертвой несправедливых исторических решений. Мои родители 1 сентября 1939 г. поселились в только что купленном домике в городе Брест. Через три недели туда вошли преступные советские войска, а родители – убегая от грабежей – перебрались в свою родную Варшаву и там пережили немецкую оккупацию. Часть моей семьи происходила с территории бывших восточных рубежей Польши и поэтому судьба соотечественников на востоке – тех, кто никогда не отрекся своей родины, но кто из-за изменения границ перестал быть ее гражданами – мне особенно близка.
Карта поляка – это документ, который – хотя не дает польского гражданства – возвращает нашим Землякам с востока многие полагающиеся им права. Вы сможете в нашей стране учиться и работать, как другие граждане. Вы сможете приезжать, не платя за визу. Я надеюсь, что Карта поляка – документ, подтверждающий принадлежность к Польскому Народу, принесет Вам удовлетворение. Вы долгие годы носили белого орла в сердце. Сегодня власти Республики Польша возвращают Вам документ с орлом. Гордитесь им!
Польша Вас ждет!

Лех Качиньски
Главные привилегии для Земляков

Карта поляка является документом, подтверждающим принадлежность к Польскому Народу. Владелец Карты поляка имеет права, вытекающие из закона о Карте поляка, принятого парламентом Республики Польша 7 сентября 2007 года. Закон вступает в силу в течение 6 месяцев с дня публикации в собрании постановлений “Монитор польски”, то есть в последних числах марта 2008 года.
Лицо, обладающее Картой поляка:
– может бесплатно получить долгосрочную визу на пребывание, дающую право на многократное пересечение границ Республики Польша
– может легально работать на территории Республики Польша без необходимости получать разрешение на работу
– может заниматься в Польше предпринимательской деятельностью на таких же основаниях, как польские граждане
– может пользоваться в Польше бесплатной системой образования на основном, среднем и высшем уровнях на таких же началах, как польские граждане, и одновременно обращаться за финансовой помощью и стипендиями, предназначенными для иностранцев, обучающихся в Польше
– может в срочных случаях пользоваться бесплатной системой здравоохранения Польши на таких же началах, как польские граждане
– может пользоваться 37-процентной скидкой на железнодорожный проезд на территории Польши
– может бесплатно посещать государственные музеи в Польше
– имеет право в первоочередном порядке стараться получить финансовые средства,
предназначенные на поддержку поляков за границей, из бюджета польского государства или из бюджета местного самоуправления на уровне гмины.

Карта – это не гражданство

Внимание! Получение Карты поляка не означает получения польского гражданства, постоянного вида на жительство на территории Республики Польша или права безвизового пересечения границ Республики Польша.

Простые принципы

Карта поляка может быть предоставлена лицу, которое считает себя принадлежащим к Польскому Народу и при этом:
– знает польский язык хотя бы на базовом уровне и считает его родным языком
– знает и поддерживает польские традиции и обычаи
– в присутствии консула Республики Польша или уполномоченного сотрудника представит письменную декларацию принадлежности к Польскому Народу
– докажет, что по крайней мере один из родителей, бабушка или дедушка, или же прабабушка и прадедушка были по национальности поляками или имели польское гражданство. Или же представит письменную справку от польской организации, подтверждающую его активное участие в деятельности в пользу польского языка и культуры или польского национального меньшинства в течение по крайней мере последних трех лет.
Карта только для поляков на Востокe

Карту поляка может получить только лицо, не имеющее польского гражданства или постоянного вида на жительство на территории Республики Польша, которое является гражданином следующих государств: Республики Армения, Азербайджанской Республики, Республики Беларусь, Эстонской Республики, Грузии, Республики Казахстан, Кыргызской Республики, Литовской Республики, Латвийской Республики, Республики Молдова, Российской Федерации, Республики Таджикистан, Туркменистана, Украины или Республики Узбекистан. Карту поляка может получить также лицо, польское происхождение которого было подтверждено согласно законоположениям закона от 9 ноября 2000 г. о репатриации.
Чаще всего задавемые вопросы

Кто может выдать мне Карту поляка?

Карту выдает польский консул по местожительству лица, желающего получить Карту поляка. Запомните, что заявление о получении Карты поляка необходимо подать в письменном виде. При выдаче Карты поляка консульское отделение не взимает консульского сбора. Карта поляка выдается бесплатно.

Что нужно написать в прошении о предоставлении Карты поляка?

В нем должны быть указаны:
– имя и фамилия просителя, дата и место его рождения, пол, адрес проживания, гражданство, национальность, гражданство и национальность родителей, бабушки, дедушки, прабабушки и прадедушки, если на их происхождение ссылается лицо, желающее получить Карту поляка.
К прошению надо присоединить копию актуального документа, удостоверяющего личность просителя, а также копии документов, подтверждающих содержащиеся в прошении данные. Это могут быть напр.: польские документы удостоверяющие личность; акты гражданского состояния или их копии; свидетельства о рождении; школьные аттестаты; документы, подтверждающие прохождение воинской службы в польских военных формированиях; документ, подтверждающий факт депортации или тюремного заключения, содержащий запись о польском гражданстве или происхождении жертвы депортации или заключенного; документ реабилитации депортированного лица, содержащий запись о польском происхождении этого лица; зарубежный документ, удостоверяющий личность, содержащий запись о польской национальности данного лица; справка из польской организации об активной деятельности в пользу польской культуры, языка или польского меньшинства; имеющая законную силу резолюция о польском происхождении, принятая в согласии с законоположениями закона о репатриации.

Внимание! Список польских организаций, имеющих право предоставлять такого рода справки, будет опубликован в собрании постановлений “Монитор польски” (доступен в Консульском отделе).

Заслуженные лица могут избежать формальностей
Внимание! Особенно заслуженным лицам польский консул может выдать Карту поляка без необходимости предоставлять справки. Также консул во время разговора оценивает степень знания польского языка желающим получить Карту поляка.

Каков срок действительности Карты поляка?

Карта поляка действительна в течение 10 лет со дня ее выдачи. Не позже чем за 3 месяца до истечения срока действительности Карты поляка необходимо подать заявление о ее продлении на очередные 10 лет. Карта поляка становится недействительной также в случае, когда ее владелец получит польское гражданство или поселится на территории Республики Польша.
Кто вручает Карту поляка?

Лицу, которое получило Карту поляка, соответственный документ выдает польский консул или его уполномоченный. Вручение Карты поляка должно по возможности проходить в торжественной обстановке. В случае потери или повреждения Карты поляка, консул по заявлению держателя Карты выдает ее дубликат.
Как пользоваться Картой поляка?

Для того, чтобы воспользоваться правами, которые дает Карта поляка, следует предъявить ее вместе с действительным документом, удостоверяющим личность.
В каком случае консул отказывает в предоставлении Карты поляка?

Консул откажет в выдаче Карты поляка, когда проситель присоединит к заявлению документы, содержащие ложные личные данные или фальшивую информацию, или когда проситель покажет неправду или утаит правду, подделает документы или использует подлинный документ с нехорошей целью. Также в случае, когда подающий заявление о получении карты поляка репатриировался с территории Польской Народной Республики на основе репатриационных договоров, заключенных в 1944-1957 гг. в одну из стран-участниц этих договоров. Карты поляка не получат также лица, уже имеющие польское гражданство, а также действующие во вред безопасности, обороноспособности, общественному порядку или основным интересам Республики Польша.

Когда Карта поляка становится недействительной?

Консул объявляет Карту поляка недействительной, когда ее держатель ведет себя оскорбительно по отношению к Республике Польша или полякам, действует во вред Республике Польша, а также в тех случаях, когда держатель Карты поляка получил польское гражданство, поселился в Польше или отказался от Карты поляка. Держатель обязан безотлагательно вернуть недействительную Карту поляка консулу.
Как выглядит документ Карта поляка?

Образец документа Карта поляка, а также образец заявления, которое нужно подать, чтобы ее получить, будет определен Советом Министров в специальном постановлении.

В каком случае Карту поляка может получить ребенок?

В том случае, когда оба родителя имеют Карту поляка или когда ее имеет один из них, а второй выражает в присутствии польского консула согласие на выдачу ребенку Карты поляка. Внимание! Согласие родителя не требуется, если он лишен родительских прав.
Если несовершеннолетнему исполнилось 16 лет, он должен лично выразить согласие на получение Карты поляка. Карта поляка, выданная несовершеннолетнему, становится недействительной по истечении года со дня достижения им совершеннолетия. Чтобы этого избежать, необходимо не позже чем за три месяца до истечения срока действительности Карты поляка подать заявление о ее продлении на очередные10 лет.

Текст закона о Карте Поляка:

Dziennik Ustaw z 2007 r. Nr 180 poz. 1280

USTAWA

z dnia 7 września 2007 r.

o Karcie Polaka1)

(Dz. U. z dnia 28 września 2007 r.)


realizując postanowienia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie udzielania pomocy Polakom zamieszkałym za granicą w zachowaniu ich związków z narodowym dziedzictwem kulturalnym,

wypełniając moralny obowiązek wobec Polaków na Wschodzie, którzy na skutek zmiennych losów naszej Ojczyzny utracili obywatelstwo polskie,

spełniając oczekiwania tych, którzy polskimi obywatelami nigdy wcześniej nie byli, lecz ze względu na swoje poczucie tożsamości narodowej pragną uzyskać potwierdzenie przynależności do Narodu Polskiego,

w celu wzmocnienia więzi łączących Polaków na Wschodzie z Macierzą oraz wspierając ich starania o zachowanie języka polskiego oraz kultywowanie tradycji narodowej,

postanawia się, co następuje:


Rozdział 1 

Przepisy ogólne


Art. 1. Ustawa określa uprawnienia osoby, której przyznano Kartę Polaka, zwanej dalej "posiadaczem Karty Polaka", zasady przyznawania, utraty ważności i unieważniania Karty Polaka oraz właściwość i tryb postępowania organów w tych sprawach.

Art. 2. 1. Karta Polaka może być przyznana osobie, która deklaruje przynależność do Narodu Polskiego i spełni łącznie następujące warunki:
1) wykaże swój związek z polskością przez przynajmniej podstawową znajomość języka polskiego, który uważa za język ojczysty, oraz znajomość i kultywowanie polskich tradycji i zwyczajów;
2) w obecności konsula Rzeczypospolitej Polskiej, zwanego dalej "konsulem", lub upoważnionego pracownika organizacji, o której mowa w art. 15 ust. 1, złoży pisemną deklarację przynależności do Narodu Polskiego;
3) wykaże, że co najmniej jedno z jej rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej lub posiadało obywatelstwo polskie, albo przedstawi zaświadczenie organizacji polskiej lub polonijnej działającej na terenie jednego z państw, o których mowa w ust. 2, potwierdzające aktywne zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej przez okres co najmniej ostatnich trzech lat.
2. Karta Polaka może być przyznana wyłącznie osobie posiadającej w dniu złożenia wniosku o wydanie Karty Polaka obywatelstwo Republiki Armenii, Republiki Azerbejdżańskiej, Republiki Białoruś, Republiki Estońskiej, Gruzji, Republiki Kazachstanu, Republiki Kirgiskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Mołdowy, Federacji Rosyjskiej, Republiki Tadżykistanu, Turkmenistanu, Ukrainy albo Republiki Uzbekistanu.
3. Karta Polaka może być także przyznana osobie będącej obywatelem jednego z państw, o których mowa w ust. 2, której polskie pochodzenie zostało prawomocnie stwierdzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532, z 2005 r. Nr 94, poz. 788, z 2006 r. Nr 249, poz. 1828 oraz z 2007 r. Nr 120, poz. 818).
4. Karta Polaka może być przyznana wyłącznie osobie nieposiadającej obywatelstwa polskiego albo zezwolenia na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 3. 1. Karta Polaka jest dokumentem potwierdzającym przynależność do Narodu Polskiego.
2. Karta Polaka poświadcza uprawnienia wynikające z niniejszej ustawy.

Art. 4. 1. Do postępowań w sprawach uregulowanych w ustawie stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.2)), jeżeli niniejsza ustawa nie stanowi inaczej.
2. Do postępowań w sprawach należących do właściwości konsulów stosuje się przepisy ustawy z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2002 r. Nr 215, poz. 1823 oraz z 2004 r. Nr 173, poz. 1808).

Rozdział 2 

Uprawnienia posiadacza Karty Polaka


Art. 5. 1. Posiadacz Karty Polaka może ubiegać się o zwolnienie z opłaty za wydanie wizy pobytowej długoterminowej uprawniającej do wielokrotnego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub refundację tej opłaty.
2. Refundacja, o której mowa w ust. 1, jest finansowana z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zagranicznych.
3. Refundacja, o której mowa w ust. 1, jest dokonywana za pośrednictwem właściwego konsula.

Art. 6. 1. Posiadacz Karty Polaka ma prawo do:
1) zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.3));
2) podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na takich samych zasadach jak obywatele polscy na zasadach określonych w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095);
3) podejmowania i odbywania studiów, studiów doktoranckich oraz innych form kształcenia, a także uczestniczenia w badaniach naukowych i pracach rozwojowych na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.4));
4) korzystania z form kształcenia na zasadach określonych w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.5));
5) korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłych, w zakresie określonym w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.6)), chyba że umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, przewiduje zasady bardziej korzystne;
6) ulgi 37 % przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych, na podstawie biletów jednorazowych, na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2002 r. Nr 175, poz. 1440, z późn. zm.7));
7) bezpłatnego wstępu do muzeów państwowych.
2. Posiadacz Karty Polaka lub osoba, której stwierdzono pochodzenie polskie zgodnie z ustawą o repatriacji, korzysta z pierwszeństwa przy ubieganiu się o pomoc finansową udzielaną osobom fizycznym ze środków budżetu państwa lub budżetów samorządów terytorialnych przeznaczonych na wspieranie Polaków za granicą.
3. Posiadacz Karty Polaka podejmujący kształcenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, zachowuje prawo do ubiegania się o stypendia i inną pomoc przewidzianą dla cudzoziemców w odrębnych przepisach.
4. Przepis ust. 1 pkt 5 nie ma zastosowania do osób uprawnionych do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Art. 7. 1. Przyznanie Karty Polaka nie oznacza nabycia polskiego obywatelstwa ani stwierdzenia polskiego pochodzenia w rozumieniu odrębnych przepisów.
2. Karta Polaka nie jest dokumentem uprawniającym do przekraczania granicy ani do osiedlenia się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 8. Koszty świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, są finansowane z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia, na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Rozdział 3 

Rada do Spraw Polaków na Wschodzie


Art. 9. 1. Tworzy się Radę do Spraw Polaków na Wschodzie.
2. Rada do Spraw Polaków na Wschodzie, zwana dalej "Radą", jest organem administracji publicznej rozpatrującym odwołania od decyzji, o których mowa w art. 19 i 20.
3. Radzie przysługują uprawnienia organu wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego.
4. Rada jest także organem właściwym w sprawach wznowienia postępowania, uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności wydanych przez siebie decyzji lub postanowień.
5. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1) wewnętrzną organizację i tryb pracy Rady, w tym tryb podejmowania decyzji,
2) tryb wyboru, uprawnienia i obowiązki przewodniczącego Rady,
3) wysokość wynagrodzenia przysługującego członkom Rady za udział w pracach Rady oraz sposób pokrywania pozostałych wydatków związanych z pracami Rady,
4) zasady prowadzenia centralnego rejestru, o którym mowa w art. 23 ust. 4
- uwzględniając zakres zadań Rady oraz konieczność ich sprawnego i terminowego wykonywania.
6. Obsługę administracyjną i kancelaryjną Rady zapewnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.
7. Działalność Rady jest finansowana z budżetu państwa, z rozdziału dotyczącego Rady do Spraw Polaków na Wschodzie, z części dotyczącej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
8. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, warunki organizacyjne wykonywania obsługi Rady, uwzględniając charakter jej zadań.

Art. 10. 1. W skład Rady wchodzi 6 członków powoływanych przez Prezesa Rady Ministrów na pięcioletnią kadencję spośród osób wyróżniających się wiedzą i doświadczeniem z zakresu spraw dotyczących Polonii i Polaków za granicą. Co najmniej połowa członków Rady powinna posiadać wyższe wykształcenie prawnicze.
2. Członkiem Rady może być osoba posiadająca obywatelstwo polskie i korzystająca z pełni praw publicznych oraz niekarana za przestępstwo popełnione umyślnie, ścigane z oskarżenia publicznego.

Art. 11. 1. Prezes Rady Ministrów może odwołać członka Rady przed upływem kadencji.
2. Prezes Rady Ministrów odwołuje członka Rady w przypadku prawomocnego skazania za przestępstwo popełnione umyślnie, ścigane z oskarżenia publicznego.
3. W przypadku odwołania członka Rady lub jego śmierci Prezes Rady Ministrów uzupełnia skład Rady, powołując, na miejsce opróżnione, nowego członka Rady na okres do końca kadencji.

Rozdział 4 

Przyznawanie i unieważnianie Karty Polaka


Art. 12. 1. Przyznanie Karty Polaka następuje w drodze decyzji administracyjnej, na pisemny wniosek osoby ubiegającej się o jej wydanie, zwanej dalej "wnioskodawcą", lub jej przedstawiciela ustawowego.
2. Organem właściwym w sprawie przyznania Karty Polaka jest konsul właściwy ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy.
3. Czynności wykonywane przez konsula w związku ze złożeniem przez wnioskodawcę wniosku i wydaniem decyzji o przyznaniu Karty Polaka są wolne od opłat konsularnych.

Art. 13. 1. Wniosek o wydanie Karty Polaka zawiera następujące dane:
1) imię i nazwisko;
2) datę i miejsce urodzenia;
3) płeć;
4) adres zamieszkania za granicą;
5) obywatelstwo;
6) narodowość;
7) obywatelstwo i narodowość rodziców, dziadków lub pradziadków, jeżeli ich dane zostały wskazane przez osobę ubiegającą się o przyznanie Karty Polaka.
2. Wnioskodawca ma obowiązek przedstawić dokumenty i inne dowody potwierdzające spełnianie warunków, o których mowa w art. 2 ust. 1 i 2.
3. Dokumentami i dowodami, o których mowa w ust. 2, mogą być w szczególności:
1) polskie dokumenty tożsamości;
2) akty stanu cywilnego lub ich odpisy, metryki chrztu, świadectwa szkolne lub inne dokumenty potwierdzające związek z polskością;
3) dokumenty potwierdzające odbycie służby wojskowej w polskich formacjach wojskowych;
4) dokumenty potwierdzające fakt deportacji lub uwięzienia, zawierające wpis informujący o polskim pochodzeniu;
5) dokumenty o rehabilitacji osoby deportowanej, zawierające wpis informujący o polskim pochodzeniu;
6) zagraniczne dowody tożsamości zawierające informacje na temat narodowości polskiej ich posiadacza;
7) zaświadczenie organizacji polskiej lub polonijnej działającej na terenie jednego z państw, o których mowa w art. 2 ust. 2, potwierdzające aktywne zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej;
8) prawomocna decyzja w sprawie stwierdzenia polskiego pochodzenia, wydana zgodnie z przepisami ustawy o repatriacji.
4. Prezes Rady Ministrów ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" wykaz organizacji polskich lub polonijnych uprawnionych do wystawiania zaświadczeń, o których mowa w ust. 3 pkt 7.
5. W przypadku osób, o których mowa w art. 2 ust. 3, właściwy organ wydaje decyzję o przyznaniu Karty Polaka na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 3 pkt 8.
6. W odniesieniu do wnioskodawcy szczególnie zasłużonego dla Rzeczypospolitej Polskiej konsul może wydać decyzję o przyznaniu Karty Polaka bez konieczności przedstawiania przez wnioskodawcę dokumentów, o których mowa w ust. 3.
7. Oceny znajomości języka polskiego dokonuje, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 2, konsul podczas rozmowy z wnioskodawcą.

Art. 14. Do wniosku o przyznanie Karty Polaka wnioskodawca dołącza kopię ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość.

Art. 15. 1. Prezes Rady Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, wykaz organizacji pozarządowych posiadających osobowość prawną i prowadzących działalność w zakresie pomocy osobom narodowości polskiej zamieszkałym na terenie państw, o których mowa w art. 2 ust. 2, uprawnionych do przyjmowania i przekazywania właściwemu konsulowi wniosków o przyznanie Karty Polaka.
2. W przypadku składania wniosku za pośrednictwem organizacji, o której mowa w ust. 1, oceny znajomości języka polskiego dokonuje upoważniony pracownik organizacji podczas rozmowy z wnioskodawcą.
3. Organizacja, o której mowa w ust. 1, przekazuje niezwłocznie właściwemu konsulowi otrzymany wniosek wraz z oceną znajomości języka polskiego wnioskodawcy.

Art. 16. 1. Małoletniemu przyznaje się Kartę Polaka na wniosek rodziców, gdy:
1) oboje rodzice posiadają Kartę Polaka;
2) jeden z rodziców posiada Kartę Polaka - za zgodą drugiego z rodziców wyrażoną w oświadczeniu złożonym przed konsulem, chyba że drugiemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska.
2. Przyznanie Karty Polaka małoletniemu, który ukończył 16 lat, może nastąpić jedynie za jego zgodą.

Art. 17. 1. Karta Polaka jest ważna przez okres 10 lat od dnia jej przyznania, z zastrzeżeniem ust. 3.
2. Jeżeli najpóźniej na 3 miesiące przed terminem utraty ważności Karty Polaka jej posiadacz złoży wniosek o przedłużenie ważności, ważność Karty Polaka jest przedłużana na okres kolejnych 10 lat.
3. Karta Polaka przyznana małoletniemu traci ważność po upływie roku od dnia uzyskania przez niego pełnoletności.
4. Jeżeli po uzyskaniu pełnoletności, najpóźniej na 3 miesiące przed terminem, o którym mowa w ust. 3, posiadacz złoży wniosek o przedłużenie ważności, ważność Karty Polaka jest przedłużana na okres 10 lat.
5. Karta Polaka traci ważność z chwilą nabycia obywatelstwa polskiego albo uzyskania zezwolenia na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 18. 1. Kartę Polaka osobie, której ją przyznano, wydaje konsul.
2. Kartę Polaka wręcza konsul lub inna upoważniona przez niego osoba; jeżeli jest to możliwe, wręczenie Karty Polaka następuje w sposób uroczysty.
3. Korzystanie z uprawnień, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 3-5, wymaga okazywania Karty Polaka oraz ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość jej posiadacza.
4. W przypadku zagubienia lub zniszczenia Karty Polaka konsul, na wniosek posiadacza, wydaje duplikat Karty Polaka.

Art. 19. Konsul wydaje decyzję o odmowie przyznania Karty Polaka w przypadku, gdy:
1) wnioskodawca nie spełnia warunków określonych w art. 2, z zastrzeżeniem art. 13 ust. 6;
2) w postępowaniu o przyznanie Karty Polaka wnioskodawca złożył wniosek lub dołączył do niego dokumenty zawierające nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje, jak również gdy zeznał nieprawdę lub zataił prawdę albo, w celu użycia jako autentycznego, podrobił lub przerobił dokument albo takiego dokumentu jako autentycznego użył;
3) wnioskodawca repatriował się z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, na podstawie umów repatriacyjnych zawartych w latach 1944-1957 przez Rzeczpospolitą Polską albo przez Polską Rzeczpospolitą Ludową z Białoruską Socjalistyczną Republiką Radziecką, Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką, Litewską Socjalistyczną Republiką Radziecką i Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich, do jednego z państw będących stroną tych umów;
4) wnioskodawca nabył obywatelstwo polskie albo uzyskał zezwolenie na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
5) przemawiają za tym względy obronności, bezpieczeństwa albo ochrony porządku publicznego Rzeczypospolitej Polskiej;
6) wnioskodawca działa lub działał na szkodę podstawowych interesów Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 20. 1. Konsul, w drodze decyzji administracyjnej, z urzędu unieważnia Kartę Polaka w przypadku:
1) gdy po otrzymaniu Karty Polaka jej posiadacz zachowuje się w sposób uwłaczający Rzeczypospolitej Polskiej lub Polakom;
2) gdy zachodzi jedna z przesłanek określonych w art. 19 pkt 2 i 4-6;
3) zrzeczenia się Karty Polaka.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, posiadacz Karty Polaka niezwłocznie zwraca Kartę Polaka konsulowi, który ją wydał.

Art. 21. 1. Organem odwoławczym od decyzji, o których mowa w art. 19 i 20, jest Rada.
2. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem konsula w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.

Art. 22. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór wniosku o przyznanie Karty Polaka,
2) wzór Karty Polaka
- uwzględniając w szczególności dane, które muszą być zawarte we wniosku o wydanie Karty Polaka, oraz dane i informacje, jakie powinny być zawarte w Karcie Polaka.

Rozdział 5 

Rejestry i ewidencje


Art. 23. 1. Konsul prowadzi, w zakresie swojej właściwości, rejestr złożonych wniosków o przyznanie Karty Polaka, decyzji wydanych w tych sprawach oraz przyznanych i unieważnionych Kart Polaka.
2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, zawiera informację o wydanych decyzjach oraz następujące dane osób, którym przyznano albo odmówiono przyznania Karty Polaka, albo których Kartę Polaka unieważniono:
1) imię i nazwisko;
2) datę i miejsce urodzenia;
3) płeć;
4) adres zamieszkania za granicą;
5) obywatelstwo;
6) narodowość;
7) obywatelstwo i narodowość rodziców, dziadków lub pradziadków, jeżeli ich dane zostały wskazane przez osobę ubiegającą się o przyznanie Karty Polaka.
3. Konsul przekazuje Radzie dane, o których mowa w ust. 2.
4. Rada prowadzi centralny rejestr przyznanych oraz unieważnionych Kart Polaka. Centralny rejestr zawiera dane, o których mowa w ust. 2.

Art. 24. 1. Dane, o których mowa w art. 23 ust. 2, są udostępniane za pośrednictwem urządzeń teleinformatycznych, bez konieczności składania pisemnych wniosków, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefowi Agencji Wywiadu, konsulom oraz organom Policji i Straży Granicznej, w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań ustawowych tych organów.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia rejestru, o którym mowa w art. 23 ust. 1 i centralnego rejestru, o którym mowa w art. 23 ust. 4, sposób przetwarzania danych w nich zawartych, a także szczegółowe zasady przekazywania przez konsula danych do centralnego rejestru, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia wszystkim uprawnionym szybkiego do nich dostępu.
3. Ustala się dziesięcioletni okres przechowywania danych w rejestrach.

Rozdział 6 

Zmiany w przepisach obowiązujących i przepisy końcowe


Art. 25. W ustawie z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2002 r. Nr 215, poz. 1823 oraz z 2004 r. Nr 173, poz. 1808) po art. 25 dodaje się art. 25a w brzmieniu:

"Art. 25a. Konsul:

1) prowadzi postępowanie w sprawie przyznania Karty Polaka,

2) wydaje decyzje o przyznaniu, odmowie przyznania oraz unieważnieniu Karty Polaka,

3) wydaje Kartę Polaka,

4) przedłuża ważność Karty Polaka w przypadkach określonych w ustawie z dnia 7 września 2007 r. - o Karcie Polaka (Dz. U. Nr 180, poz. 1280).".

Art. 26. W ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.8)) w art. 94a w ust. 2 po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:

"3a) osoby posiadające ważną Kartę Polaka;".

Art. 27. W ustawie z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2002 r. Nr 175, poz. 1440, z późn. zm.9)) w art. 4 w ust. 4 po pkt 3 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 4 w brzmieniu:

"4) posiadacze ważnej Karty Polaka.".

Art. 28. W ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.10)) w art. 87 w ust. 1 po pkt 2b dodaje się pkt 2c w brzmieniu:

"2c) posiadający ważną Kartę Polaka;".

Art. 29. W ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095) w art. 13 w ust. 2 po pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:

"2a) posiadają ważną Kartę Polaka;".

Art. 30. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.11)) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 12 w pkt 8 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 9 w brzmieniu:

"9) art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. Nr 180, poz. 1280).";

2) w art. 13 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb finansowania z budżetu państwa świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w ust. 1 i 2 oraz art. 12 pkt 1-5 i 9, uwzględniając zasady i sposób wydatkowania środków publicznych.".

Art. 31. W ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.12)) w art. 43 wprowadza się następujące zmiany:
1) w ust. 2 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:

"1a) posiadacze ważnej Karty Polaka;";

2) ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. Obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym i członkowie ich rodzin oraz osoby, które posiadają ważną Kartę Polaka, posiadający środki finansowe niezbędne na pokrycie kosztów utrzymania podczas studiów, mogą podejmować i odbywać studia, studia doktoranckie oraz inne formy kształcenia, a także uczestniczyć w badaniach naukowych i pracach rozwojowych na zasadach obowiązujących obywateli polskich, z tym że osobom tym nie przysługuje prawo do stypendium socjalnego, stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych, stypendium mieszkaniowego, stypendium na wyżywienie i zapomóg, albo na zasadach określonych w ust. 3 i 4.".

Art. 32. Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

______
1) Niniejszą ustawą zmienia się: ustawę z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej, ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, ustawę z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, ustawę z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawę z dnia 7 września 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym.
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 509, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 169, poz. 1387, z 2003 r. Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz. 1660, z 2004 r. Nr 162, poz. 1692 oraz z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 78, poz. 682 i Nr 181, poz. 1524.
3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 94, poz. 788 i Nr 164, poz. 1366, z 2006 r. Nr 94, poz. 651, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 144, poz. 1043, Nr 149, poz. 1074, Nr 158, poz. 1121 i Nr 217, poz. 1588 oraz z 2007 r. Nr 89, poz. 589, Nr 115, poz. 791 i 793, Nr 120, poz. 818 i Nr 176, poz. 1243.
4) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 46, poz. 328, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 144, poz. 1043 i Nr 227, poz. 1658 oraz z 2007 r. Nr 80, poz. 542, Nr 120, poz. 818 i Nr 176, poz. 1238 i 1240.
5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 i Nr 281, poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131, poz. 1091, Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1043, Nr 208, poz. 1532 i Nr 227, poz. 1658 oraz z 2007 r. Nr 42, poz. 273, Nr 80, poz. 542, Nr 115, poz. 791 i Nr 120, poz. 818.
6) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 94, poz. 788, Nr 132, poz. 1110, Nr 138, poz. 1154, Nr 157, poz. 1314, Nr 164, poz. 1366, Nr 169, poz. 1411 i Nr 179, poz. 1485, z 2006 r. Nr 75, poz. 519, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 143, poz. 1030, Nr 170, poz. 1217, Nr 191, poz. 1410, Nr 227, poz. 1658 i Nr 249, poz. 1824 oraz z 2007 r. Nr 64, poz. 427 i 433, Nr 82, poz. 559, Nr 115, poz. 793, Nr 133, poz. 922, Nr 166, poz. 1172, Nr 171, poz. 1208 i Nr 176, poz. 1243.
7) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 137, poz. 1304, Nr 149, poz. 1452 i Nr 203, poz. 1966, z 2005 r. Nr 90, poz. 756 i Nr 180, poz. 1497, z 2006 r. Nr 141, poz. 1011 i Nr 249, poz. 1824 oraz z 2007 r. Nr 82, poz. 558.
8) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 i Nr 281, poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131, poz. 1091, Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1043, Nr 208, poz. 1532 i Nr 227, poz. 1658 oraz z 2007 r. Nr 42, poz. 273, Nr 80, poz. 542, Nr 115, poz. 791 i Nr 120, poz. 818.
9) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 137, poz. 1304, Nr 149, poz. 1452 i Nr 203, poz. 1966, z 2005 r. Nr 90, poz. 756 i Nr 180, poz. 1497, z 2006 r. Nr 141, poz. 1011 i Nr 249, poz. 1824 oraz z 2007 r. Nr 82, poz. 558.
10) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 94, poz. 788 i Nr 164, poz. 1366, z 2006 r. Nr 94, poz. 651, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 144, poz. 1043, Nr 149, poz. 1074, Nr 158, poz. 1121 i Nr 217, poz. 1588 oraz z 2007 r. Nr 89, poz. 589, Nr 115, poz. 791 i 793, Nr 120, poz. 818 i Nr 176, poz. 1243.
11) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 94, poz. 788, Nr 132, poz. 1110, Nr 138, poz. 1154, Nr 157, poz. 1314, Nr 164, poz. 1366, Nr 169, poz. 1411 i Nr 179, poz. 1485, z 2006 r. Nr 75, poz. 519, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 143, poz. 1030, Nr 170, poz. 1217, Nr 191, poz. 1410, Nr 227, poz. 1658 i Nr 249, poz. 1824 oraz z 2007 r. Nr 64, poz. 427 i 433, Nr 82, poz. 559, Nr 115, poz. 793, Nr 133, poz. 922, Nr 166, poz. 1172, Nr 171, poz. 1208 i Nr 176, poz. 1243.
12) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 46, poz. 328, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 144, poz. 1043 i Nr 227, poz. 1658 oraz z 2007 r. Nr 80, poz. 542, Nr 120, poz. 818 i Nr 176, poz. 1238 i 1240.